Bước ngoặt trong nỗ lực thu hút nhà đầu tư nước ngoài của Việt Nam
Sau thời gian suy giảm, thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) của Việt Nam đã phục hồi và khởi sắc trở lại trong quý 3 năm 2023. Đây là động lực rất quan trọng cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong năm 2023 và những năm tiếp theo.
Các dự án đầu tư mới được phê duyệt vẫn tập trung ở các tỉnh, thành phố có nhiều lợi thế trong thu hút đầu tư nước ngoài như Hà Nội, TP.HCM, Bắc Giang, Bình Dương, Hải Phòng, Bắc Ninh, Đồng Nai… Đây là những nơi có cơ sở hạ tầng tốt, nguồn nhân lực ổn định, nỗ lực cải cách thủ tục hành chính và hoạt động xúc tiến đầu tư tích cực.
Kết quả thu hút đầu tư nước ngoài 9 tháng đầu năm 2023 cho thấy các nhà đầu tư đến từ châu Á và các đối tác đầu tư truyền thống vẫn chiếm tỷ trọng lớn. Sáu đối tác lớn gồm Singapore, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Hồng Kông, Đài Loan chiếm 78,81% tổng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, với số vốn thỏa thuận vượt 1 tỷ USD, riêng Singapore đạt gần 4 tỷ USD.
Cơ hội nhận được nguồn tài trợ chất lượng cao
Các chuyên gia kinh tế lạc quan cho rằng đây là bước ngoặt trong chiến lược thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam và chất lượng đầu tư nước ngoài có những thay đổi lớn. Kỳ vọng lớn nhất là Việt Nam sẽ có nhiều cơ hội thu hút nguồn vốn chất lượng cao nhờ động lực mới mạnh mẽ và tích cực trong chính sách đối ngoại với các đối tác lớn, trong đó có Hoa Kỳ.
Nhiều dự đoán cho thấy cơ hội hợp tác đầu tư sẽ thay đổi trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Mỹ Biden, việc nâng cấp quan hệ song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ từ đối tác toàn diện lên đối tác chiến lược toàn diện và chuyến công tác gần đây tới Hoa Kỳ của ông Trump. Thủ tướng Phạm Minh Chih, “bức tranh” đầu tư nước ngoài của Việt Nam, trong đó có dự án đầu tư từ Hoa Kỳ
Tính đến ngày 20/8/2023, Hoa Kỳ có tổng cộng 1.286 dự án tại Việt Nam với tổng vốn thỏa thuận là 11,7 tỷ USD, đứng thứ 11 trong số 143 quốc gia và khu vực đầu tư vào Việt Nam. Con số này vẫn chưa tương xứng với tiềm năng hợp tác đầu tư giữa hai nước, bởi các nhà đầu tư Mỹ luôn kỳ vọng trở thành nguồn đầu tư lớn nhất của Việt Nam, và hướng thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam trong thời kỳ mới là hướng tới công nghệ cao, nguồn vốn đầu tư lớn. công nghệ và các dự án khác. Đây là những lĩnh vực mà các công ty Mỹ luôn dẫn đầu thế giới.
Gần đây, Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn Hoa Kỳ và nhiều công ty Hoa Kỳ đã sang Việt Nam tìm hiểu môi trường đầu tư tại các địa điểm tái định cư sản xuất chip trong nền tảng mới nên triển vọng thu hút đầu tư nước ngoài chất lượng cao đã trở nên rõ ràng hơn. Công nghiệp bán dẫn cũng trở thành một trong những chủ đề quan trọng trong các cuộc gặp, trao đổi của Thủ tướng Phạm Minh Chính với các công ty lớn của Mỹ trong chuyến công tác vào tháng 9.
Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam giai đoạn 2021-2030 xác định việc hiện thực hóa phát triển nhanh và bền vững dựa trên công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Để thực hiện sáng kiến tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, Việt Nam xác định lĩnh vực công nghệ cao, đặc biệt là công nghiệp bán dẫn là một trong những lĩnh vực đột phá, tạo cơ hội cho doanh nghiệp trong nước tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Hiện Việt Nam có tiềm năng và cơ hội rất lớn để phát triển hệ sinh thái ngành bán dẫn, nhưng vẫn còn rất nhiều việc phải làm để biến cơ hội thành hiện thực.
Wu Xiu Cheng, Phó giám đốc điều hành Hội đồng doanh nghiệp Mỹ-ASEAN, cho rằng việc thu hút các nhà đầu tư Mỹ đầu tư vào lĩnh vực công nghệ là một thách thức lớn vì các nhà đầu tư có yêu cầu rất cao và cần phải đáp ứng những điều kiện đặc biệt. Ngoài ra, Việt Nam còn thiếu nguồn nhân lực, đặc biệt là kỹ sư vi mạch, còn bất cập về cơ sở hạ tầng, cung cấp năng lượng sạch. Vì vậy, Việt Nam cần chuẩn bị nguồn nhân lực để đáp ứng các cơ hội phát triển ngành công nghiệp quan trọng này.
Về các giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài chất lượng cao trong thời gian tới, Tổng cục Thống kê khuyến nghị Chính phủ tập trung hoàn thiện hệ thống đầu tư và đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài, nghiên cứu và ban hành chính sách phù hợp với các lĩnh vực, ngành nghề khác nhau để thu hút đầu tư nước ngoài chất lượng cao… Tạo điều kiện tốt cho các nhà đầu tư.
Ngoài ra, phải thiết lập cơ chế ưu đãi cho doanh nghiệp công nghệ cao và chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp trong nước. Các doanh nghiệp trong nước cũng cần nỗ lực nâng cao năng lực về công nghệ, chất lượng lao động, quản lý và các mặt khác để đáp ứng các điều kiện khi đặt hàng và hỗ trợ hoàn thiện quy trình sản xuất của các doanh nghiệp có vốn nước ngoài, đồng thời tăng cơ hội cập bến. Đồng thời, cần chủ động theo dõi, đánh giá xu hướng dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam và kịp thời điều chỉnh chính sách để thu hút đầu tư nước ngoài chất lượng cao.
Nguồn: Báo nhân dân